(O)Polskie Dni Montessori – podsumowanie
Prawie 250 pedagogów, nauczycieli, pracowników i studentów kierunków humanistycznych i społecznych wzięło udział w IX. Polskich Dniach Montessori. Odbywały się one od 2 do 4 czerwca 2023 r. w Uniwersytecie Opolskim.
– Ogromnie się cieszę, że Polskie Stowarzyszenie Montessori wybrało Opole na miasto, w którym odbyła się kolejna edycja Polskich Dni Montessori - mówił rektor Uniwersytetu Opolskiego prof. dr hab. Marek Masnyk podczas otwarcia wydarzenia. – Tym bardziej, że jesteśmy kolebką kształcenia pedagogicznego. W przyszłym roku Uniwersytet Opolski będzie obchodzić swoje 30-lecie i 70-lecie funkcjonowania środowiska akademickiego w naszym mieście. A środowisko to zbudowane zostało w oparciu o jedną z najlepszych Wyższych Szkół Pedagogicznych, która powstała tu w 1954 roku. Zatem Opole to najlepsze miejsce, w którym mogła odbyć się taka debata.
Tematem przewodnim konferencji było hasło „Uczyć się bez granic. Pedagogika Marii Montessori inspiracją dla współczesnej edukacji”. Organizatorami spotkania były Polskie Stowarzyszenie Montessori oraz Wydział Nauk Społecznych i Wydział Filologiczny Uniwersytetu Opolskiego.
– Przyświecały nam dwa główne założenia. Pierwszym było propagowanie idei pedagogiki Montessori, która zapoczątkowała zupełnie alternatywną edukację dla dzieci i młodzieży. Drugim było rozpowszechnienie działalności i idei Marii Montessori na terenie Opolszczyzny. Mamy już w regionie kilka przedszkoli i szkół, które pracują zgodnie z założeniami pedagogiki Montessori, ale chcielibyśmy, żeby było ich więcej – powiedziała dr hab. Anna Weissbrot-Koziarska, prof. UO, dziekan Wydziału Nauk Społecznych UO.
Prezes Polskiego Stowarzyszenia Montessori dr Małgorzata Miksza wyjaśniła, że pedagogika Marii Montessori ma charakter holistyczny. – Traktuje dziecko, człowieka, w sposób podmiotowy, personalitystyczny, a szeroko pojęta edukacja jest dostosowana do jego osobistych predyspozycji i potrzeb rozwojowych – stwierdziła dr Miksza. – Poza tym, jak mówiła Maria Montessori, to jest pedagogika, która jest przygotowaniem do życia.
Tłumaczyła, że największym wyzwaniem przy jej implementacji jest organizacja pracy, m.in. dlatego, że dzieci wymieszane są wiekowo, a rozbieżności obejmują co najmniej 3 roczniki. Kształcenie zgodne z pedagogiką Montessori tym różni się też od powszechnie stosowanego sposobu edukacji, że dzieci realizują założone cele edukacyjne nie w ramach klasycznie rozumianych lekcji podzielonych przerwami, tylko w ramach tzw. pracy wolnej, w swoim tempie, np. w skali czy tygodnia czy kilku tygodni, w zależności od planu przygotowanego przez nauczyciela.
Trzy dni konferencji poświęcone były analizie myśli pedagogicznej Marii Montessori. W tym czasie odbyły się wykłady, sesje warsztatowe i dyskusje panelowe, które prowadzili specjaliści pedagogiki Marii Montessori z Polski i z zagranicy. Rozpoczęły je hospitacje w placówkach Montessori w Opolu i Raszowej oraz spektakl pt. "Wszechświat" w wykonaniu dzieci ze Szkoły Stowarzyszenia Pro Liberis Silesiae w Opolu w reż. Małgorzaty Więckowicz-Żyły i Karoliny Idzi. Wykład inauguracyjny pt. „Uczyć się bez granic - także narodowych. Specyfika regionalna, dwujęzyczność i edukacja Montessori w województwie opolskim” wygłosiła dr Monika Czok z Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Opolskiego.
Tematyka kolejnych punktów programu dotyczyła m.in. współczesnej neurobiologii i edukacji Montessori, integracji w pedagogice Marii Montessori, dobrostanu nauczycieli czy edukacji domowej zgodnej z tą pedagogiką. Były też warsztaty dotyczące geometrii, rozwiązywania konfliktów, rozwoju kreatywności u dziecka, metody „otwartej księgi” opracowanej przez M. Montessori w edukacji religijnej, materiałów do poznawania państw i ich dziejów podczas zajęć historycznych czy kształtowania kompetencji miękkich u dzieci i dorosłych. Tematyka warsztatów dotyczyła też tolerancji, coachingu edukacyjnego, który służy eliminacji ograniczeń, tańca w kontekście edukacji Montessori czy wpływu animalterapii na dzieci w kontekście pedagogiki Montessori. Nie zabrakło miejsca na wymianę myśli i doświadczeń w ramach licznych dyskusji.