Złota Seria Wykładów Otwartych
Pierwszy
po pandemicznej przerwie złoty wykład odbył się 9czerwca w Sali Senatu
Collegium Maius. Naszym gościem był Andreas
Stadler, ambasador Republiki Austrii w RP. Wygłosił wykład pt. „Pokój,
demokracja i praworządność w Europie”.
Salę wypełnili szczelnie studenci politologii, filologii germańskiej, nauk o polityce. Wyjątkowego gościa przywitał rektor UO prof. Dr hab. Marek Masnyk. – Witamy Jego Ekscelencję bardzo serdecznie w progach naszej uczelni – mówił rektor. – W 1996 roku z inicjatywy ówczesnego rektora prof. Stanisława Niciei zapoczątkowana została na naszej uczelni Złota Seria Wykładów Otwartych; wtedy wystąpił u nas prof. Leszek Balcerowicz. Od tamtej pory gościliśmy w ramach serii znakomite osobistości świata polityki, nauki, kultury. Dziś naszym gościem jest ambasador Austrii, którego serdecznie witamy.
- To dla mnie ogromny zaszczyt być tutaj, w tej sali, w tym genius loci, w miejscu dyskusji, wymiany intelektualnej – powiedział Andreas Stadler. - Dla ambasadora, który w zasadzie jest urzędnikiem, to ogromna radość dyskutować i wymieniać poglądy. Fakt, że mam wygłosić wykład i dołączyć do grona tak wybitnych osobistości, sprawia, że trochę się trzęsę… - zażartował.
Swój wykład ambasador poświęcił trzem wartościom nadrzędnym dla Unii Europejskiej – pokojowi, demokracji i praworządności. Na wstępie podkreśli, że ani Opole, ani Polska nie są mu obce, że obserwował i wspierał Polskę w jej staraniach o wejście do UE. – Widziałem wasz kraj w czasach komunizmu, widziałem ten smutek i biedę. Teraz widzę Polskę potężną i pluralistyczną, i to jest wielka radość.
Wszystkie jego przemyślenia, jakie przedstawił słuchaczom, osadzone były w kontekście obecnej sytuacji geopolitycznej w Europie i wojny na Ukrainie. Mówił m.in. o tym, że po raz pierwszy po długim okresie pokoju w Europie mamy do czynienia z otwartą wojną. – I to jest już wojna o globalnym znaczeniu, generująca tragiczne skutki: śmierć, przesiedlenia, zniszczenie, groźbę konfliktu nuklearnego, przerwanie łańcuchów dostaw, co grozi głodem na świecie – podkreślił. Mówił, że w tej wojnie chodzi też o wartości: o sprawiedliwość, prawo, praworządność; a wojna Putina jest kontynuacją jego polityki wewnętrznej, gdzie te wartości nie istnieją.
Pokreślił, że między innymi właśnie dlatego tak ważne jest wsparcie dla Ukrainy – w broni, sprzęcie medycznym, ochronnym, w paliwach, żywności.
- Wielka zmiana geopolityczna w Europie dzieje się na naszych oczach – stwierdził ambasador. – Widząc dotychczasowego ducha walki na Ukrainie można uznać, że wygra ona tę wojnę i stanie się członkiem Unii Europejskiej.
Podkreślił także, że Putin próbuje rozbić jedność UE i dlatego tak ważne jest, by wzmacniać w niej rządy prawa i demokrację. Nawiązał tym samym do kwestii praworządności w Polsce i sporze z UE: – Fundamentalną wartością dla UE musi być jedność, a tę zapewni przestrzeganie praworządności.
Przypomniał, że od przestrzegania praworządności w Polsce zależy wypłata funduszy unijnych w ramach Krajowego Planu Odbudowy po pandemii covid-19. Ambasador wyraził też uznanie dla Polski za skalę pomocy uchodźcom i samej Ukrainie.
- Pokój to znacznie więcej niż sam brak przemocy – stwierdził na koniec. – Mam nadzieję, że już niedługo uda nam się odbudować pokój w Europie razem z wami – zwrócił się do studentów zebranych na sali.
Po dwudziestominutowym wykładzie miała miejsce krótka dyskusja.
BŁ
***
Andreas Stadler (ur. w 1965 roku) – czołowy austriacki dyplomata, politolog, kurator, wykładowca uniwersytecki i publicysta.
We wrześniu 2021 roku objął stanowisko ambasadora Austrii w Warszawie. Wcześniej reprezentował swój kraj jako ambasador na Malcie (2018-2021) oraz jako zastępca szefa austriackiej delegacji przy OBWE (2013-2018). Był także dyrektorem Austriackiego Forum Kultury w Nowym Jorku (2007-2013) oraz Austriackiego Forum Kultury w Warszawie (1999-2004). W latach 2004-2007 ambasador Stadler działał jako doradca ds. nauki, sztuki i kultury w gabinecie Prezydenta Federalnego dr. Heinza Fischera.
Od 2013 roku jest profesorem wizytującym na wiedeńskim Uniwersytecie Sztuki Stosowanej, a od 2016 roku także wykładowcą Uniwersytetu Wiedeńskiego. Za swoją pracę ambasador Stadler został uhonorowany Złotą Odznaką Honorową za Zasługi dla Republiki Austrii oraz polskimi odznaczeniami: odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej” i medalem „Zasłużony dla Warszawy”.