Nauki społeczne i humanistyczne w Sojuszu FORTHEM

W dniach 22- 26 listopada 2021 r. miały miejsce spotkania  online, organizowane w ramach projektu FIT FORTHEM. Przebiegały pod hasłem “FIT FOR EUROPEAN RESEARCH FUNDING: The Social Sciences and Humanities Bootcamp” z cyklu “Strongholds of the FORTHEM Alliance”.

Celem spotkań było omówienie możliwości integracji nauk społecznych i humanistycznych w badaniach finansowanych w programach ramowych Unii Europejskiej, szczególnie tam, gdzie wymogiem grantowym staje się uwzględnienie perspektywy społecznej i czynnika ludzkiego w rozwijaniu nowych technologii, rozwiązań czy terapii.

Pierwszy dzień wydarzenia był świetną okazją dla osób zainteresowanych aplikowaniem do programu Horyzont Europa, bo dotyczył przygotowywania i obsługi wniosków grantowych z funduszy europejskich. Mówiono między innymi o tym, jak dobierać potencjał badawczy instytucji do konkretnego naboru wniosków, jak budować konsorcjum, jak wypełniać rubryki we wniosku grantowym dotyczące integracji nauk społecznych w badaniach w naukach ścisłych. Prezentowane były też przykłady interdyscyplinarnych projektów, które uzyskały finansowanie unijne. Jednym z nich jest właśnie zakończony projekt SILK NOW z Uniwersytetu w Walencji, w którym badacze z historii i sztuki współdziałają z informatykami i inżynierami przy opracowaniu cyfrowych bibliotek historii wzornictwa na jedwabiu i ich współczesnych zastosowań w przemyśle tekstylnym i modowym.

Drugi i trzeci dzień oddawał głos badaczom współpracującym międzynarodowo. Ze strony UO wystąpili tu dr Michał Wanke, dr Bartosz Czepil oraz prof. Ewa Piechurska-Kuciel, a dyskusji przysłuchiwał się dyrektor BNiOP Jarosław Kubiak. Podzielono się doświadczeniem i wymieniono pomysły na temat tego, jak zaprojektować badanie, budżetować je, prezentować je recenzentom i wpisywać w założenia strumieni finansowania. W toku środowej sesji dowiedzieliśmy się także, jakie grupy badawcze funkcjonują w FORTHEM (dzięki ankiecie FIT FORTHEM opracowanej we wrześniu 2021 r.) oraz gdzie występują wysokie potencjały i wspólne obszary badawcze. Ustalenia te pozwalają na objęcie wsparciem najbardziej obiecujących międzynarodowych grup w sojuszu, bo to one mają największe szanse efektywnie zaaplikować o granty European Research Council.

Wsparciem dla takich grup może być budowana w FIT FORTHEM struktura zwana „Virtual joint support office” pod warunkiem, że na wszystkich uniwersytetach partnerskich osoby odpowiedzialne za fundusze europejskie będą z nią w stałym kontakcie. Niezbędni są tu doświadczeni pracownicy administracji, którzy aktywnie zaangażują badaczy, przeprowadzą spotkania informacyjne i brokerskie, połączą naukowców z różnych dyscyplin w zespoły, czy uruchomią finansowanie wewnętrzne lub narodowe na opracowanie wniosku.

Czwarty dzień był poświęcony przykładom i metodom lobbowania ze strony organizacji i towarzystw zrzeszających uczelnie na rzecz ich interesów. UO reprezentowała na nim dr Barbara Curyło. Lobbing odbywa się często w trakcie konsultacji przeprowadzanych przez instytucje unijne w ramach opracowywania wytycznych i obszarów priorytetowych do finansowania. FORTHEM będzie ściślej współpracować z takimi organizacjami i walczyć o korzystne zapisy w propozycjach, które będą następnie poddawane głosowaniom w Dyrektoriatach Generalnych instytucji unijnych.

Piąty dzień „bootcampu” to podsumowanie wszystkich sesji i propozycje wspólnych działań. Bardzo dużym zainteresowaniem cieszy się pomysł organizowania "Annual FORTHEM Research Conference", czyli przekrojowej konferencji wielodyscyplinowej, w trakcie której naukowcy i grupy badawcze zaprezentowałyby swoje najlepsze badania i infrastrukturę. Zapraszani na takie konferencje urzędnicy z ministerstw i instytucji unijnych (DG) mogą wtedy przyjrzeć się bliżej działalności Sojuszy Europejskich.

Ciekawostki dyskusji i szczegóły wystąpień przedstawionych podczas wydarzenia można znaleźć na profilu FIT FORTHEM na Twitterze (@FitForThem)

Dr hab. Katarzyna Molek-Kozakowska, prof UO, Instytut Językoznawstwa, FIT FORTHEM

 Foto: Peter Pulkowski