WRACAMY NA ŁAMY. Konsolidacja. Z historii dawnej PMWSZ

Publikujemy tekst autorstwa Marii Dziuby-Pec, który ukazał się w grudniowym numerze pisma uniwersyteckiego „Indeks”.      

Na początku XXI w. prężnie rozwijające się pod względem kulturalnym, społecznym i gospodarczym województwo opolskie potrzebowało zwiększenia dynamiki rozwoju uczelni wyższych, dzięki czemu mógłby wzrosnąć potencjał naukowo-dydaktyczny regionu. W pejzażu kilku wyższych uczelni Opola brakowało uczelni medycznej. Z tego zapotrzebowania zrodził się pomysł utworzenia na bazie Medycznego Studium Zawodowego im. Marii Kujawskiej nowej uczelni, kształcącej kadry medyczne – jedynej medycznej uczelni zawodowej w Polsce.

Wniosek został złożony do ówczesnej minister edukacji narodowej i sportu Krystyny Łybackiej, a w dalszej kolejności na ręce premiera rządu. W wyniku tych starań w kwietniu 2003 r. rozporządzeniem Rady Ministrów powołano Państwową Medyczną Wyższą Szkołę Zawodową w Opolu. Pierwsze uprawnienia do prowadzenia studiów wyższych nadane zostały 9 maja 2003 r. przez minister Krystynę Łybacką dla kierunków pielęgniarstwo i położnictwo. Pierwszym rektorem uczelni (od 1 maja 2003 r. do 31 sierpnia 2004 r.) został prof. dr hab. n. med. Andrzej Steciwko. Pierwszym dyrektorem Instytutu Pielęgniarstwa został dr n. med. Ryszard Kwieciński, a Instytutu Położnictwa – dr n. med. Wojciech Guzikowski.

Od tego momentu, w ciągu raptem czterech miesięcy, należało skompletować kadrę dydaktyczną, która poprowadzi zajęcia ze studentami w trybie stacjonarnym i niestacjonarnym. Wyzwaniem było także zorganizowanie równie ważnego dla funkcjonowania uczelni pionu administracyjnego. W tym samym czasie została przeprowadzona rekrutacja i ponad 300 studentów rozpoczęło studia w październiku 2003 roku.

1 lipca 2003 r. marszałek województwa opolskiego uroczyście przekazał klucze rektorowi, a ks. abp Alfons Nossol poświęcił nowy budynek dydaktyczny.

Pierwsza inauguracja roku akademickiego2003/2004 odbyła się 17 października 2003 r. a wykład inauguracyjny pt. Mistrz i uczeń w medycynie wygłosił prof. dr hab. Leszek Paradowski. Pierwszym prorektorem uczelni został dr hab. n. med. Janusz Kubicki.

Po wyborach w 2004 r. prof. dr hab. n. med. Andrzej Steciwko ponownie został rektorem uczelni na kadencję 2004-2008. Podczas jej trwania wspierany był przez prorektorów dra hab. n. med. Janusza Kubickiego oraz prof. dra hab. n. med. Romana Kurzbauera.

Od pierwszego roku studiów, w trakcie którego konieczne było ciągłe dostosowywanie planu studiów w reakcji na wszelkie nadsyłane z ministerstwa uwagi, rektor rozpoczął pracę nad wizją samodzielnej uczelni, kształcącej w różnych zawodach medycznych. Dzięki intensywnej pracy wielu osób udało się stopniowo tworzyć bardzo dobrą bazę lokalową i dydaktyczną. Mając na uwadze dalsze plany rozwoju uczelni, od 2004 r. rozpoczęto przygotowania do rozbudowy istniejącej infrastruktury. Zostały zwieńczone prace nad projektami nowych obiektów dydaktycznych. Ten proces został podzielony na trzy etapy – budowa nowoczesnej auli oraz (dwuetapowo) – siedmiokondygnacyjnego budynku dydaktycznego. W obu budynkach zaplanowano dziewięć sal wykładowych, 15 seminaryjnych, nowoczesną bibliotekę wraz z czytelnią oraz bogato wyposażone laboratoria naukowo-badawcze. Działkę na ten cel, przylegającą do terenu PMWSZ, przekazał prezydent Opola.

W ślad za rozwojem bazy lokalowej następował rozwój dydaktyczny. I tak 7 września 2006 r. minister nauki i szkolnictwa wyższego Michał Seweryński nadał uczelni uprawnienia doprowadzenia studiów pierwszego stopnia na kierunku fizjoterapia. Pierwszym dyrektorem Instytutu Fizjoterapii został dr Tomasz Halski. Nowy kierunek szybko zyskał popularność, a chętnych do studiowania nie brakowało, mimo że ten sam kierunek był prowadzony również na Politechnice Opolskiej.

10 stycznia 2008 r. minister nauki i szkolnictwa wyższego Barbara Kudrycka nadała uczelni uprawnienia do prowadzenia kolejnego kierunku studiów pierwszego stopnia: zdrowia publicznego. Pierwszym dyrektorem Instytutu Zdrowia Publicznego został dr n. med. Zbigniew Kuzyszyn.

Kolejne wybory, kolejne inwestycje

Kolejne wybory w 2008 r. zaowocowały przedłużeniem kadencji rektorskiej prof. dra hab. n. med. Andrzeja Steciwko na lata 2008–2012. Podczas jej trwania wspierany był przez prorektorów dr n. med. Andrzeja Kucharskiego oraz prof. dra hab. n. med. Romana Kurzbauera.

Pierwszy etap rozbudowy uczelni zakończono w 2009 r., oddaniem – podczas uroczystości jubileuszowej z okazji pięciolecia Państwowej Medycznej Wyższej Szkoły Zawodowej w Opolu – auli mogącej pomieścić ponad 500 osób, z możliwością podziału na dwie mniejsze, niezależnie działające sale. Ogólnoświatowy kryzys finansowy wstrzymał rozpoczęcie drugiego etapu budowy. Mimo to uczelnia nadal się rozwijała: obiekty uczelni były remontowane, niektóre podlegały generalnej modernizacji. Efektem było powstanie kolejnych sal seminaryjnych i laboratoriów naukowych. Instytuty Pielęgniarstwa i Położnictwa wyposażono w fantomy i sprzęt medyczny. Stworzone zostały również pracownie kosmetologii estetycznej wyposażone w najnowocześniejszy sprzęt –decyzją z 5 listopada 2009 r. nadane zostały uprawnienia do prowadzenia studiów pierwszego stopnia na kierunku kosmetologia. Pierwszym dyrektorem Instytutu Kosmetologii została dr n. med. Izabela Wróblewska. Na wszystkich prowadzonych kierunkach stopniowo pojawiały się urządzenia najnowszej generacji, które pozwalały na realizację zamierzonych efektów kształcenia praktycznego oraz pomagały przygotowywać absolwentów do podjęcia samodzielnej pracy.

W tym czasie przeprowadzono również generalną modernizację biblioteki uczelnianej i sali gimnastycznej wraz z zapleczem tj. sanitariatami i szatniami. Na bieżąco podejmowane były działania zmierzające do likwidacji barier dla osób niepełnosprawnych oraz remonty wielu pomieszczeń przeznaczonych na biura oraz ciągi komunikacyjne w uczelni.

Niestety, pod koniec kadencji rektor Andrzej Steciwko z przyczyn zdrowotnych musiał zrezygnować z kierowania uczelnią. W roku 2011 rektorem został prof. dr hab. n. med. Roman Kurzbauer, który kontynuował wizję rozwoju swojego poprzednika.

W kolejnych wyborach społeczność akademicka zdecydowała, że w kadencji2012–2016 uczelnią kierować będzie dr Tomasz Halski. Prorektorami zostali dr n. med Izabela Wróblewska oraz dr n. med. Lucyna Sochocka. Podczas tej kadencji te funkcje pełniły w późniejszym czasie dr Krystyna Brzozowska oraz dr Magdalena Golachowska.

Rok 2012 zakończył się bardzo smutnym wydarzeniem, jakim była śmierć prof. Andrzeja Steciwki, który stworzył podstawy Państwowej Medycznej Wyższej Szkoły Zawodowej w Opolu i nadał kierunek jej rozwojowi. Mając w pamięci tak wielką rolę pierwszego rektora uczelni Senat PMWSZ w Opolu podjął decyzję o nadaniu nowej auli imienia profesora Andrzeja Steciwki.

Nawiązując do historii i korzeni PMWSZ w Opolu, rektor dr Tomasz Halski zorganizował we wrześniu 2013r. zjazd absolwentów Studium Medycznego oraz PMWSZ w Opolu, upamiętniając w ten sposób jubileusz dziesięciolecia uczelni.

Nowe uprawnienia, nowe kierunki

Uzyskanie zgody w na prowadzenie studiów drugiego stopnia na kierunku fizjoterapia otworzyło nowy rozdział w kształceniu studentów PMWSZ w Opolu. Sukces ten był także wskazaniem ścieżki rozwoju dla pozostałych kierunków. I tak, kolejno, zgodę na prowadzenie studiów drugiego stopnia otrzymało pielęgniarstwo (2015 r.), położnictwo i kosmetologia ( 2016 r.).

Wyraźne zapotrzebowanie na rynku pracy oraz zainteresowanie kandydatów spowodowało, że PMWSZ w Opolu złożyła wniosek o uruchomienie kierunku dietetyka, na który zgodę otrzymała w 2016 roku. Pierwszym dyrektorem Instytutu Dietetyki została dr Krystyna Brzozowska.

Wybory w 2016 r. udowodniły, że kierunek rozwoju uczelni jest właściwy – społeczność akademicka wybrała na drugą kadencję rektorską dra Tomasza Halskiego. Prorektorem została prof. dr hab. Jolanta Świątek-Kozłowska, później do grona prorektorów dołączyła również dr n. med. Edyta Kędra oraz dr n. med. Piotr Jerzy Gurowiec.

Początek kadencji 2016–2020 to również sukces w postaci otrzymania w 2017r. kategorii naukowej „A” dla Wydziału Fizjoterapii.

 Od początku powstania uczelni władze promowały rozwój zawodowy i naukowy kadry dydaktycznej, stąd liczne doktoraty, habilitacje, publikacje książek i podręczników z zakresu medycyny. Pracownicy od początku istnienia uczelni brali bardzo aktywny udział w wielu zjazdach krajowych i zagranicznych, publikowali wiele prac naukowych z afiliacją PMWSZ w Opolu. Współpracowali w zespołach badawczych, zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Studenci działający w kołach naukowych dołączali – już jako absolwenci – do kadry dydaktycznej. Sukces ten udowodnił, że oprócz doskonałej realizacji zadań dydaktycznych, kształcenia studentów na profilach praktycznych – za co uczelnia często była nagradzana, wymierny efekt przyniosła również praca naukowa.

W 2017 r. przeprowadzono przebudowę części budynku w okolicy stołówki, powiększając w ten sposób bazę dydaktyczną o nowe sale wykładowe i laboratoria.

W 2017 r. przeprowadzono reorganizację struktury uczelni, w wyniku której powstały trzy wydziały: Nauk o Zdrowiu, Nauk Medycznych i Fizjoterapii. Prowadzono na nich pięć kierunków studiów.

Zwieńczeniem projektu finansowanego przez Ministerstwo Zdrowia było otwarcie w 2019 r. Innowacyjnego Centrum Symulacji Medycznej, w którym w warunkach wysokiej wierności odbywały się zajęcia praktycznej nauki zawodu. Otworzyło to nowe możliwości i wniosło nową jakość w ofertę kształcenia.

Oprócz oferty dydaktycznej studenci Państwowej Medycznej Wyższej Szkoły Zawodowej w Opolu mieli również inne możliwości samorozwoju. Od początku istnienia w uczelni działały liczne studenckie koła naukowe. Studenckie Towarzystwo Naukowe organizowało corocznie konferencję uczelnianą, na której swój dorobek prezentowali członkowie kół naukowych. Bardzo aktywnie działał Akademicki Zespół Sportowy (AZS), który gromadził studentów różnych kierunków studiów i roczników. Przez pewien czas istniał również kabaret „Bartki”, odnoszący sukcesy na scenie ogólnokrajowej. Przez dwa lata działał zespół taneczny i muzyczny, który uświetniał różne uroczystości uczelniane i imprezy środowiskowe w Opolu.

Studenci angażowali się również w różnego rodzaju wolontariaty i akcje społeczne, jak Fundacja DKMS, krwiodawstwo, pomoc schroniskom dla zwierząt.

PMWSZ w Opolu publikowała również cykle wydawnicze, monografie naukowe, podręczniki medyczne. Uczelniane czasopismo „Puls Uczelni” przeszło metamorfozę, od pisma o charakterze informacyjnym – do czasopisma naukowego (sześć punktów MNiSW). Międzynarodowe konferencje „Pulsu Uczelni” przez wiele lat były polem do współpracy z naukowcami z kraju i zagranicy.

Uczelnia otwiera się na świat

Dodatkową możliwość rozwoju, zarówno studentów, jak i pracowników uczelni, przyniósł ERASMUS+– pomysłodawcą przystąpienia do programu był rektor PMWSZ w Opolu dr hab. Tomasz Halski. Przygodę z tym programem uczelnia rozpoczęła w 2015 r., wnioskując o kartę ERASMUS+ dla Szkolnictwa Wyższego (ECHE) i jeszcze w tym samym roku ją otrzymała. W 2016 r. powstało Biuro ds. Współpracy z Zagranicą pod kierownictwem mgr Małgorzaty Żytkiewicz. Przystąpiono do złożenia wniosków konkursowych na realizację mobilności zagranicznych w obrębie Unii Europejskiej oraz poza Unią. Łącznie, w ciągu niespełna pięciu lat działania programu ERASMUS+, uczelnia pozyskała kwotę 2 319 966 euro na wyjazdy międzynarodowe w celach prowadzenia zajęć dydaktycznych, podnoszenia kompetencji zawodowych pracowników uczelni oraz studiów, praktyk i staży dla studentów. Dodatkowo pozyskano ponad 600 000 zł na wyjazdy zagraniczne studentów z orzeczeniem o niepełnosprawności oraz będących w trudnej sytuacji materialnej. Udział w programie wzięło ponad 400 uczestników, a skorzysta z niego kolejnych dwustu – w ramach grantów pozyskanych w 2020 roku. Podpisano ponad 70 umów dotyczących współpracy międzynarodowej z instytucjami w całej Europie oraz z uczelniami wyższymi w Fidżi, Japonii, na Kubie, w Stanach Zjednoczonych, Rosji, Ukrainie, Białorusi, Kazachstanie, Izraelu, Bhutanie.

 Ostatnie trzy lata działalności Państwowej Medycznej Szkoły Zawodowej w Opolu zostały ocenione – i docenione – przez Polską Narodową Agencję programu ERASMUS+, która przyznała uczelni granty na realizację prestiżowych projektów typu: Partnerstwa Strategiczne (PMWSZ w Opolu wnioskowała jako lider w konsorcjum). Partnerami  PMWSZ zostały: University of Cadiz (Hiszpania), University Degli Studi Gabriele D’Annunzio Chieti-Pescara (Włochy), Medical University of Plovdiv (Bułgaria), Silesian University of Opava (Czechy) oraz Klaipeda University (Litwa).

Tytuły projektów: Program kształcenia studentów uczelni medycznych (i nauk o zdrowiu) z zakresu leczenia zachowawczego dysfunkcji mięśni dna miednicy” (czas trwania projektu: 1 października 2018 r. – 31 sierpnia 2021 r.); Interdyscyplinarność wielokulturowość i sytuacje niestandardowe –wykorzystanie symulacji medycznej jako narzędzia edukacyjnego w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu(1 września 2019r. –31 sierpnia 2022 r.); Innowacyjne kształcenie studentów nauk medycznych i nauk o zdrowiu, wynikające z lepszego dostosowania oferty dydaktycznej w aspekcie potrzeb zdrowotnych kobiet w ciąży i po porodzie (1 września 2020 r. – 31 sierpnia 2023 r.). Łączna kwota dofinansowania w projektach Partnerstw Strategicznych: 885 739euro.

 W wyniku konsolidacji z Uniwersytetem Opolskim, 15 lipca 202 roku, Państwowa Medyczna Wyższa Szkoła Zawodowa w Opolu wniosła do  Uniwersytetu Opolskiego osiem projektów, będących w trakcie realizacji, o wartości 1 025 363euro oraz trzy nowe projekty z 2020 r. (w tym Partnerstwa Strategiczne) o łącznej wartości 1 035 731euro.

W latach 2016–2020 Państwowa Medyczna Wyższa Szkoła Zawodowa w Opolu wystartowała łącznie w 18 konkursach projektowych programu ERASMUS+, za każdym razem odnosząc sukces w postaci otrzymanych grantów.

Kursy, szkolenia, studia podyplomowe

Państwowa Medyczna Wyższa Szkoła Zawodowa w Opolu dbała również o rozwój swoich absolwentów, otwierając drzwi do dalszego kształcenia wszystkim chętnym, rozszerzając tym samym ofertę kształcenia ustawicznego w Opolu. Z inicjatywy pierwszego rektora prof. dra hab. n. med. Andrzeja Steciwki od 2005 r. prowadzone było kształcenie podyplomowe. W tej ofercie znalazły się kursy i szkolenia dla pielęgniarek i położnych, opiekunów medycznych, ratowników medycznych, kosmetyczek, kosmetologów i fizjoterapeutów. Uczelnia prowadziła kursy w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy, kursy dla kandydatów na wychowawców placówek wypoczynku dla dzieci i młodzieży oraz kursy pedagogiczne dla instruktorów praktycznej nauki zawodu, kursy doskonalenia w zakresie dydaktyki szkoły wyższej.

          Pielęgniarki i położne miały możliwość uczestniczenia w dziesięciu szkoleniach specjalizacyjnych, 11 kursach kwalifikacyjnych, 12 szkoleniach specjalistycznych oraz sześciu kursach dokształcających. Prowadzone były kursy specjalistyczne w zakresie: szczepień ochronnych dla pielęgniarek i położnych, opieki nad pacjentem ze stomią jelitową, podstaw opieki paliatywnej, wykonania konikopunkcji, odbarczenia odmy prężnej oraz wykonania dojścia doszpikowego dla pielęgniarek/pielęgniarzy systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego, podstaw dializoterapii, szczepień ochronnych dla noworodków, edukacji i wsparcia kobiety w okresie laktacji, resuscytacji krążeniowo-oddechowej noworodka oraz resuscytacji krążeniowo-oddechowej, wykonania i interpretacji zapisu EKG u dorosłych. W ramach kształcenia podyplomowego dla pielęgniarek i położnych zorganizowano kursy kwalifikacyjne i specjalizacyjne w dziedzinach: pielęgniarstwo ratunkowe, pielęgniarstwo anestezjologiczne i intensywnej opieki, pielęgniarstwo opieki długoterminowej, pielęgniarstwo neonatologiczne.

Pielęgniarki i położne miały możliwość pogłębienia i aktualizacji wiedzy oraz umiejętności zawodowych, uzyskania specjalistycznych kwalifikacji niezbędnych do udzielania świadczeń zdrowotnych w placówkach ochrony zdrowia, wykonywania określonych czynności pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych oraz rehabilitacyjnych. Realizacja kształcenia podyplomowego odbywała się na podstawie autorskich programów nauczania, zgodnych z najnowszymi standardami Unii Europejskiej oraz wytycznymi Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych w Warszawie. Zajęcia dydaktyczne prowadzone były przez kadrę naukowo-dydaktyczną Państwowej Medycznej Wyższej Szkoły Zawodowej w Opolu, Akademii Medycznej we Wrocławiu, Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Praktyczne doskonalenie umiejętności odbywało się w najlepszych, opolskich placówkach ochrony zdrowia, pod opieką specjalistów posiadających wysokie kwalifikacje zawodowe, co gwarantowało wysoki poziom wiedzy, umiejętności i kwalifikacji po zakończonym szkoleniu.

Od 2014 r. Państwowa Medyczna Wyższa Szkoła Zawodowa w Opolu rozpoczęła kształcenie podyplomowe opiekunów medycznych, którego celem było pogłębienie wiedzy opiekunów medycznych dotyczącej świadczeń opiekuńczych i pielęgnacyjnych realizowanych m.in. w domach opieki społecznej, hospicjach, placówkach opieki paliatywnej, domach samopomocy oraz podczas indywidualnej opieki nad pacjentem w miejscu zamieszkania. Oferta szkoleń podyplomowych obejmowała: podstawy opieki paliatywnej dla opiekunów medycznych, profilaktykę odleżyn dla opiekunów medycznych, zapobieganie zakażeniom wewnątrzszpitalnym i zakażeniom krwiopochodnym HCV, HBV, HIV, a także opiekę nad pacjentem ze stomią.

W latach 2012–2015 w Państwowej Medycznej Wyższej Szkole Zawodowej w Opolu zorganizowano studia podyplomowe z zakresu komunikowania interpersonalnego z językiem migowym oraz ratownictwa górskiego i wysokościowego. Studia podyplomowe komunikowanie interpersonalne z językiem migowym pogłębiły wiedzę oraz umiejętności słuchaczy w zakresie samodzielnego nawiązania i utrzymania kontaktu z osobą z zaburzeniami w sferze komunikowania się (posługiwanie się polskim językiem migowym, systemem językowo–migowym oraz sposobami komunikacji osób głuchoniewidomych) w placówkach leczniczych oraz instytucjach administracji publicznej.

W kształceniu podyplomowym w latach 2005–2020 uczestniczyło 2634 osób: pielęgniarek, położnych, ratowników, opiekunów medycznych i innych osób reprezentujących zawody medyczne

Różnorodność form kształcenia w PMWSZ w Opolu oraz szerokie możliwości rozwoju spowodowały, że absolwenci byli wysoko oceniani przez pracodawców.