Profesura belwederska dla ks. Andrzeja Anderwalda z Wydziału Teologicznego
Ks. prof. dr hab. Andrzej
Anderwald jest duszpasterzem diecezji opolskiej. Pracuje na Wydziale Teologicznym
UO, jest rektorem
Wyższego Międzydiecezjalnego Seminarium Duchownego w Opolu.
W 1989 r. przyjął święcenia kapłańskie i przez dwa lata pracował jako wikariusz w parafii p.w. św. Józefa w Zabrzu. Studia doktoranckie odbywał na Wydziale Teologii KUL, w trakcie ich trwania przebywał przez 4 semestry na stażu naukowym na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu w Bambergu. 24 czerwca 1996 r. uzyskał na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim stopień doktora nauk teologicznych w zakresie teologii fundamentalnej na podstawie rozprawy pt. Problem udziału nauk przyrodniczych w procesie rozpoznania cudu. Analiza zagadnienia na przykładzie literatury niemieckiej XX w. (Opole 1997). Stopień doktora habilitowanego nauk teologicznych w zakresie teologii fundamentalnej został mu nadany 18 grudnia 2007 r. na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Opolskiego na podstawie dorobku naukowego oraz rozprawy habilitacyjnej pt.: Teologia a nauki przyrodnicze. Rola wiedzy przyrodniczej w dociekaniach teologicznych (Opole 2007). 1 października 1996 r. został zatrudniony na stanowisku adiunkta na Wydziale Teologicznym UO, a 1 października 2011 awansował na stanowisko profesora nadzwyczajnego UO.
W swoim dorobku publikacyjnym ma trzy monografie autorskie i trzy współautorskie oraz 80 artykułów i rozdziałów w monografiach, także zagranicznych. Specjalizuje się w teologii fundamentalnej, której klasyczna struktura obejmuje cztery traktaty: o miejscach teologicznych, religiologia, chrystologia i eklezjologia. Problematyka wymienionych traktatów wyznacza kierunki jego zainteresowań i badań. W badaniach prowadzonych w ramach problematyki de locis theologicis przedmiot jego rozważań stanowią topiki teologiczne, czyli „miejsca”, z których teologia czerpie materiał do argumentacji i w których zawarte są dane istotne dla jej poznania. Tu szczególnie interesuje się szeroko rozumianą relacją między rozumem a wiarą (wiedzą a wiarą) oraz jej egzemplifikacją w postaci relacji pomiędzy teologią a naukami przyrodniczymi. Właśnie kwestia obecności wiedzy przyrodniczej w rozważaniach teologicznych była przedmiotem prowadzonych analiz w rozprawie habilitacyjnej.
Z problematyką „miejsc” inspirujących dla refleksji teologicznej wiąże się również jego monografia pt. Zur Vernünftigkeit des Glaubens (Opole 2017), w której prezentuje trzy formy troski Kościoła o rozumność wiary chrześcijańskiej, realizowanej w kontekście dialogu teologii (fundamentalnej) z naukami przyrodniczymi. W ramach traktatu demonstratio christiana interesuje się głównie problematyką cudu, ze szczególnym uwzględnieniem teorii cudu, jego różnych funkcji (motywacyjnych oraz teologicznych), rozpoznania cudu i jego udziału w akcie wiary. Analiza aktualnych tendencji w rodzimej i zagranicznej teologii cudu znajduje wyraz w jego nowszych publikacjach po uzyskaniu habilitacji. W nurcie badawczym demonstratio christiana zawierają się również jego badania nad kwestią wykazywania niezwykłości osoby Jezusa z Nazaretu oraz wiarygodności chrześcijaństwa we współczesnym świecie i jej sposobów uzasadniania.
Obszarem jego zainteresowań badawczych jest również problematyka wiarygodności Kościoła, jej uzasadnianie w kontekście czasów współczesnych oraz zróżnicowanych dziś zadań Kościoła. Szczegółowe tematy z tego zakresu są w dużej mierze przedmiotem jego dydaktycznych projektów badawczych, np. (1) miejsca dialogu Kościoła ze światem współczesnym; (2) Credo młodego teologa. Z kolei zainteresowania naukowe zogniskowane wokół problematyki traktatu demonstratio religiosa były w ostatnich latach również inspirowane działalnością dydaktyczną: prowadzeniem zajęć na dwóch pozateologicznych kierunkach: gerontopedagogika na Wydziale Historyczno-Pedagogicznym UO – wykład i ćwiczenia nt. Religa w życiu człowieka starego; Starość w religiach (2010–2013) oraz kultura śródziemnomorska i turystka na Wydziale Teologicznym UO (od 2015).
Od początku swojej dzielności dydaktycznej na Wydziale Teologicznym aktywnie uczestniczy we współpracy bilateralnej z Wydziałem Katolickiej Teologii Westfalskiego Uniwersytetu Wilhelma w Monastyrze. Wymiernym efektem wspólnych projektów, obok konferencji i studyjnego pobytu studentów i pracowników, jest publikacja współautorska z Reinholdem Zwickiem: Wiara w poszukiwaniu zrozumienia. Hermeneutyki teologiczne 50 lat po Soborze Watykańskim II/ Glaube, der Verstehen sucht Theologische Hermeneutiken 50 Jahre nach dem II. Vatikanischen Konzil, (Opole 2014), jak również publikacje w wydawanej przez Wydział Teologiczny UO serii Colloquia Theologica.
Wyniki swoich badań ks. prof. Anderwald prezentował na wielu konferencjach krajowych i zagranicznych. Ośmiokrotnie uczestniczył w programie w europejskim programie Erasmus+ (Staff mobility for teaching), prowadząc zajęcia na Uniwersytetach w Moguncji, Trnawie, Würzburgu, Ołomuńcu, Erfurcie, Preszowie, Pradze i Pécu. We współpracy z Fundacją Haus der Action 365 już trzykrotnie (od 2017) współorganizował Letnią Szkołę Językowo-Pastoralną we Frankfurcie nad Menem, której program obejmuje, obok zajęć dydaktycznych, spotkania, warsztaty z przedstawicielami specjalistycznych duszpasterstw i organizacji społecznych frankfurckiej metropolii, jak również studentami i wykładowcami Wyższej Szkoły Filozoficzno-Teologicznej w Sankt Georgen. Realizacja projektu spełnia nie tylko cele edukacyjno-społeczne, ale również jest formą porozumienia polsko-niemieckiego. Udział w zajęciach, spotkaniach daje uczestnikom możliwość nawiązania osobistych kontaktów z młodzieżą z Niemiec, bezpośredniego doświadczenia społeczności niemieckiej.
W latach 2008-2012 pełnił funkcję prodziekana ds. ds. nauki i współpracy z zagranicą; 2008-2012 był członkiem Senackiej Komisji ds. Badań Naukowych i Współpracy z Zagranicą oraz członkiem Senackiej Komisji ds. Jakości Kształcenia (Nagrody Quality); 2008-2016 – przewodniczącym Rady Programowej dla kierunku teologia; 2017-2019 – kierownikiem Katedry Teologii Fundamentalnej i Religiologii na Wydziale Teologicznym UO; 2011-2019 był członkiem Komitetu Nauk Teologicznych PAN; 2012-2015 – wicerektorem, a od 2016 jest rektorem Wyższego Międzydiecezjalnego Seminarium Duchownego w Opolu.