Rusza pierwsza w Polsce i Europie Wirtualna Katedra Etyki i Prawa

Badania i analiza wyzwań dotyczących prawa oraz etyki w odniesieniu do Sztucznej Inteligencji (AI) i jej powiązań z innymi technologiami – to główne zadania Wirtualnej Katedry Etyki i Prawa. W środę 31 lipca 2019 r. w Warszawie jej działalność zainaugurował minister cyfryzacji Marek Zagórski. Z ramienia Wydziału Prawa Administracji Uniwersytetu Opolskiego porozumienie w sprawie utworzenia katedry podpisała dr Ewa Pierzchała, prodziekan WPiA.

Pomysłodawcą i inicjatorem przedsięwzięcia jest dr hab. prof. UO Dariusz Szostek, pracownik WPiA UO.

Sygnatariuszami porozumienia w sprawie powołania Wirtualnej Katedry Etyki i Prawa są: minister cyfryzacji Marek Zagórski, przedstawiciele NASK (Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa Państwowy Instytut Badawczy), Polskiej Akademii Nauk oraz uczelni wyższych: Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Uniwersytetu w Białymstoku, Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Opolskiego, Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Uniwersytetu Warszawskiego i Politechniki Warszawskiej.

Jak podkreśla dr Ewa Pierzchała Wirtualna Katedra Etyki i Prawa to pierwsza i jedyna w Polsce i w Europie tego typu jednostka skupiająca przedstawicieli nauk ścisłych i nauk prawnych. Podstawowym przedmiotem działania katedry jest prowadzenie badań i rozwoju prawa oraz etyki nowych technologii z liderem (Ministerstwem Cyfryzacji) przy realizacji wspólnie prowadzonych seminariów naukowych i projektów, które dotyczą w szczególności:

- prawa cywilnego i procedury cywilnej

- prawa administracyjnego i procedury administracyjnej

- prawa prywatnego międzynarodowe­go

- prawa własności intelektualnej

- etyki nowych technologii w szczególności etyki sztucznej inteligencji

- ochrony praw człowieka w kontekście upowszechniania rozwiązań opartych o sztuczną inteligencję

- dostępu do danych i ich ponownego wykorzystywania

- ochrony danych osobowych

- ochrony konsumentów

- prawa konkurencji

- technologii blockchain

- eCommerce

- identyfikacji elektronicznej

- FinTech, kryptowalut

- cyfrowej medycyny.

- Warto podkreślić, że przez kilku przedstawicieli  porozumienia została już zgłoszona propozycja, aby pracami katedry pokierował prof. Dariusz Szostek – mówi dr Ewa Pierzchała. -  Oficjalne stanowisko w tej sprawie oraz w innych związanych z ukonstytuowaniem się nowego podmiotu zostanie podjęte we wrześniu. 

Jak czytamy na stronie Ministerstwa Cyfryzacji podstawowym celem Wirtualnej Katedry Etyki i Prawa będzie doradzanie i proponowanie rządowi działań wspierających rozwój i stosowanie rozwiązań wykorzystujących Sztuczną Inteligencję. Oprócz monitoringu i badań jej zadaniami będą również proponowanie zmian prawnych dostosowanych do zmieniającej się rzeczywistości oraz wydawanie wytycznych z zakresu etyki.

W pierwszym inaugurującym posiedzeniu katedry wzięli udział przedstawiciele uczelni i instytucji, których praktyka naukowa obejmuje obszary Sztucznej Inteligencji. 

- To właśnie Sztuczna Inteligencja może być motorem napędowym zmian i szansą na podniesienie jakości życia, usług publicznych oraz powstanie dużej liczby wysokopłatnych miejsc pracy – powiedział podczas środowego spotkania szef Ministerstwa Cyfryzacji. - Warunkiem dynamicznego rozwoju AI w Polsce jest stworzenie silnego polskiego ekosystemu Sztucznej Inteligencji wraz z ośrodkiem koordynującym jego zarządzanie – dodał minister Marek Zagórski. Jak dodał wiąże się to z koniecznością stworzenia odpowiednich warunków prawnych dla polskich firm i specjalistów z tej dziedziny.

- Chcemy na bieżąco i skutecznie reagować na zmieniające się warunki w obszarze nowych technologii – powiedział minister cyfryzacji Marek Zagórski. - Wirtualna Katedra Etyki i Prawa będzie forum stałej wymiany poglądów i pomysłów na budowę sprawnego, efektywnego i odpowiedzialnego państwa opartego na nowoczesnych, bezpiecznych i transparentnych regulacjach etyki i prawa w tym obszarze.

***

Wynik badań i analiz katedry będą powszechnie dostępne. Będą miały formę m.in. wykładów, spotkań eksperckich i konsultacji aktów prawnych. Ich głównym celem będzie kształtowanie warunków dla uczciwej konkurencji i rozwoju gospodarki z zachowaniem zasad zapewniających ochronę godności człowieka i jego bezpieczeństwa.

Zdjęcie: Ministerstwo Cyfryzacji