Wojewódzki etap XIII Konkursu Wiedzy o Języku Polskim za nami
24 marca 2022 r. w Collegium Maius odbył się wojewódzki etap Konkursu Wiedzy o
Języku Polskim, który już po raz XXIII został zorganizowany przez Koło
Onomastyczne Uniwersytetu Opolskiego we współpracy z Katedrą Języka Polskiego
UO oraz opolskim kuratorem oświaty.
Uczniowie szkół podstawowych mieli już za sobą zadania polegające na przygotowaniu autorskiego projektu edukacyjnego promującego kulturę języka wśród uczniów swojej szkoły oraz zorganizowaniu imprezy szkolnej promującej kulturę mówienia. Mieli też za sobą szkolny test wiedzy o języku polskim. Dla uczniów szkół ponadpodstawowych był to pierwszy etap konkursu. W wojewódzkim etapie konkursu wzięło udział osiemnaścioro uczniów i uczennic szkół podstawowych z Opola, Łubnian, Nysy, Brzegu, Gogolina, Grodkowa i Głubczyc oraz pięciu uczniów i uczennic Diecezjalnej Szkoły Podstawowej i Liceum Humanistycznego w Nysie.
Po przywitaniu uczestników przez przewodniczącą Koła Onomastycznego Martę Wacławczyk, dyrektorkę Wydziału Rozwoju Edukacji Joannę Wnuk oraz starszą wizytatorkę Wydziału Rozwoju Edukacji Halinę Nowacką, profesorka UO dr hab. Anna Tabisz wygłosiła wykład ,,Sztuka słuchania”, w którym opowiedziała jak słuchać, by zrozumieć swojego rozmówcę i okazać mu szacunek.
Pierwsza część konkursu to tradycyjnie dyktando, które w tym roku czytała uczestnikom Lilianna Chomicz, absolwentka warsztatów aktorskich ,,Teatrowni” w Teatrze im. Jana Kochanowskiego w Opolu. Dyktando sprawdzało sprawność ortograficzną i interpunkcyjną uczniów, a w tym roku opowiadało historię krótkowzrocznego Krzesimira, który był fanem hollywoodzkich superprodukcji i ekranizacji Sienkiewiczowskich książek i uwielbiał spędzać śmigusa-dyngusa w kilkudziesięcioosobowym towarzystwie rodziny, zajadając się sernikową paschą.
Testy ułożone pod nadzorem prof. Anny Tabisz oraz opiekunki koła prof. Danuty Lech-Kirstein zostały dostosowane do wymogów podstawy programowej – osobno dla uczniów szkół podstawowych oraz ponadpodstawowych.
W tym roku Koło Onomastyczne postanowiło pójść z duchem czasu i zmieniło formułę testów. Uczniom liceum został przedstawiony wiersz ukraińskiej autorki Lubow Jakymczuk Jak zabiłam, a uczniom szkół podstawowych fragment opowiadania Stanisława Lema Przyjaciel Automateusza. Zadania obejmowały różne obszary wiedzy o języku polskim - frazeologię, leksykę, środki językowe i stylistyczne, poprawność językową oraz zagadnienia gramatyczne. Twórczynie testu wierzą, że konkurs powinien odzwierciedlać bogactwo i różnorodność naszego języka i jego potencjału, dlatego obok zadań gramatycznych pojawiły się pytania interpretacyjne do tekstów kultury, a nawet zadanie sprawdzające etykę i świadomość językową - jak to, w którym uczniowie mieli utworzyć nazwę żeńską przedstawicielki narodowości, która w wierszu pojawiała się pod określeniem ,,cygańska krew” - Romki. Uczniowie podstawówki mieli natomiast okazję wykazać się krytycznym myśleniem, gdy wskazywali, po czym rozpoznać tekst reklamowy.
Na uczestników, którzy napisali test, czekał słodki poczęstunek oraz upominki, które udało się przygotować dzięki wsparciu Teatru im. Jana Kochanowskiego, Kina Meduza, Urzędu Miasta Opola, TVP3 Opole, Radia Doxa FM, Centrum Informacyjno-Edukacyjnego ,,Senior w Opolu”, Instalacji Grzewczo-Sanitarnej Andrzej Krężel oraz Biura Marketingu i PR Uniwersytetu Opolskiego.
Ze szkół podstawowych do finału konkursu zakwalifikowali się: Piotr Motzy (PSP nr 3, Gogolin), Katarzyna Bazydło (Diecezjalna Szkoła Podstawowa w Nysie), Magdalena Burska (PSP nr 20, Opole). Pozostali finaliści to abiturientki i abiturienci Diecezjalnego Liceum Humanistycznego w Nysie: Julia Nawrocka, Aleksandra Hejduk, Aurelia Kowalska, Maciej Turski oraz Zuzanna Błaziak.
Ostatni etap konkursu odbędzie się 11 kwietnia na platformie Teams. Będzie to etap oratorski. Laureaci mają przygotować przemówienia na jeden z tematów:
1.
„Co
to za świat? Czyjeś ciało przerobione na buty, na pulpety, na parówki, na dywan
przed łóżkiem […]. Czy to możliwe, że naprawdę dzieje się ta makabra, to
wielkie zabijanie, okrutne, beznamiętne, mechaniczne, bez żadnych wyrzutów
sumienia, bez najmniejszej refleksji […]”. Odnieś się do słów Olgi Tokarczuk.
Źródło: Prowadź swój pług przez
kości umarłych, Olga Tokarczuk.
2. „Czy nie rozumiesz, że nadrzędnym celem nowomowy jest zawężenie zakresu myślenia? W końcu doprowadzimy do tego, że myślozbrodnia stanie się fizycznie niemożliwa […]. Z roku na rok będzie coraz mniej słów i coraz węższy zakres świadomości.” Czy zgadzasz się z myślą zawartą w Roku 1984 George’a Orwella, że język wpływa na myślenie i jest narzędziem manipulacji?
3. „Ślachetne zdrowie/ Nikt się nie dowie/ Jako smakujesz/ Aż się zepsujesz”. Odwołaj się do słów z fraszki Na zdrowie Jana Kochanowskiego, uwzględniając doświadczenie sytuacji pandemicznej.
4. „Dziwna rzecz, doprawdy, jak nierozumnym stworzeniem jest istota rozumna, zwłaszcza przyciśnięta okolicznościami” – Stanisław Lem Bajki robotów. Czy podzielasz zdanie polskiego pisarza? W jakich okolicznościach człowiek może stracić rozum?
5.
Czy
wobec oczekiwań innych możemy prawdziwie być sobą? Nawiąż do słów Virginii
Woolf: ,,Cudze oczy to nasze więzienia, cudze myśli – nasze klatki”.
Źródło: Nawiedzony dom.
Opowiadania zebrane, Virginia Woolf.
Serdecznie gratulujemy wszystkim uczestnikom i uczestniczkom konkursu, a nauczycielkom odpowiedzialnym za przygotowanie uczniów dziękujemy. Laureatom i laureatkom życzymy powodzenia na etapie oratorskim.
Studenckie Koło Onomastyczne Uniwersytetu Opolskiego