Jedenaście osób nagrodziła kapituła konkursu „Żeromski i Reymont w XXI wieku”. Nagrody i wyróżnienia wręczono 12 grudnia 2025 roku podczas gali, w której programie znalazły się także: laudacja, wykład o interpretowaniu klasyków i quiz o obu pisarzach. Wydarzenie odbyło się w Auli Błękitnej, która znajduje się w budynku Collegium Maius Uniwersytetu Opolskiego.
W konkursie uczestniczyli uczniowie szkół ponadpodstawowych, którzy starali się odpowiedzieć na pytanie, czy Reymont i Żeromski są obecni w umysłach i wyobraźni dzisiejszych młodych czytelników. Rozważali też, czy w ogóle przemawiają do mentalności współczesnych nastolatków, które utwory trafiają im do przekonania oraz czy ci dwaj artyści są dziś zrozumiali i jak są rozumiani. Mogli to zrobić w rozprawce, eseju, opowiadaniu, wywiadzie, reportażu, filmiku, prezentacji, ilustracji plastycznej lub komiksie.
– Poziom prac pozytywnie nas zaskoczył. Był wysoki i bardzo wysoki, dlatego miałyśmy ogromny problem ze wskazaniem najlepszych z nich, a wpłynęło ich prawie trzydzieści – mówiła prof. dr hab. Sabina Brzozowska. – Młodzież wydobyła z twórczości Reymonta i Żeromskiego to, co wydaje się bardzo aktualne. To między innymi wątki o dojrzewaniu, przemianach młodego człowieka i jego buntach, ale również motywy emocji, wykluczenia, miasta i człowieka nowoczesnego.
Pierwszą nagrodę zdobyła Amelia Kumiec, drugą Martyna Mientus i Paulina Florczyk, a trzecią Leszek Kumorek. Jury wyróżniło ponadto Emilię Baranowską, Tomasza Żurawskiego, Annę Kandorę i Julię Cielecką. W kategorii sztuk wizualnych nagrodę otrzymały też Karolina Wilpert i Alicja Wójcik, które nakręciły filmowy dwugłos, a za rysunek przedstawiający żołnierza tułacza wyróżniono Izabelę Banię.
– Przygotowałam rozprawkę na temat twórczości obu pisarzy, a argumentację oparłam o „Chłopów”, „Przedwiośnie” i „Syzyfowe prace”. Najbardziej zainteresowała mnie niesamowita aktualność tych utworów – podkreślała Amelia Kumiec. – Żeromski i Reymont to klasycy literatury. Uważam, że aby sięgać po jakiekolwiek inne dzieła, najpierw trzeba poznać klasykę, z której zresztą czerpią też współcześni twórcy. Wiele w niej analogii do problemów, które towarzyszą ludziom w dzisiejszych czasach.
Zanim jednak młodzież odebrała nagrody, konkurs podsumowała prof. dr hab. Aneta Mazur z Uniwersytetu Opolskiego, a laudacje dla laureatów i wyróżnionych wygłosiła prof. dr hab. Dorota Heck z Uniwersytetu Wrocławskiego. Głos zabrali też dziekan Wydziału Filologicznego dr Elżbieta Szymańska-Czaplak i dyrektor Instytutu Nauk o Literaturze dr hab. Paweł Marcinkiewicz, prof. UO.
Później młodzież posłuchała też wykładu „Jak dzisiaj interpretować klasyków?”, który wygłosiła prof. dr hab. Sabina Brzozowska. Każdy też mógł sprawdzić się w quizie przygotowanym przez Koło Studenckie Literatury i Kultury UO. Oczywiście jego tematem były postaci Stefana Żeromskiego i Władysława Reymonta, niemal rówieśników i gigantów, jeśli chodzi o dorobek, oddziaływanie, rangę oraz długotrwałą popularność. W tym roku przypada setna rocznica ich śmierci.
Konkurs „Żeromski i Reymont w XXI wieku” zorganizowały: Instytut Nauk o Literaturze UO, Opolski Oddział Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza oraz Studenckie Koło Naukowe Literatury i Kultury Modernizmu UO.