Nauczanie zdalne w pandemii tematem badań i konferencji

Edukacja szkolna w czasie pandemii i po pandemii była tematem Międzynarodowej Konferencji Naukowo-Metodycznej, która odbyła się na Uniwersytecie Opolskim. Wydarzenie było częścią projektu sfinansowanego z Funduszy Wyszehradzkich.

Konferencja odbyła się 20 kwietnia 2023 r. w Studenckim Centrum Kultury Uniwersytetu Opolskiego. Jej organizatorami były Instytut Nauk Pedagogicznych UO, Uniwersytet w Ostrawie (Czechy) oraz Uniwersytet Preszowski (Słowacja).

– W ramach projektu, który zaczął się w czerwcu 2022 roku, a zakończy się w grudniu tego roku, przeprowadziliśmy badania w obszarze edukacji – mówiła dr Ewelina Konieczna, adiunkt w Instytucie Nauk Pedagogicznych UO, koordynator projektu i organizatorka konferencji. – Szczególnie interesowało nas to, jak nauczyciele poradzili sobie z nauczaniem online i jak na taki sposób nauczania oraz kolejne lockdowny zareagowali uczniowie.

Badania dotyczące tych kwestii przeprowadzone zostały równolegle w trzech krajach, które uczestniczą w projekcie. Miały miejsce w okresie od września do grudnia 2022 r. – Podczas wywiadów pytaliśmy między innymi o to, jak została zorganizowana nauka zdalna, jak odbierali ją uczniowie, jakie dobre praktyki udało się wypracować, ale również o doświadczenia emocjonalne całej szkolnej społeczności – wyjaśnia dr Ewelina Konieczna. – Podsumowaniem projektu, prócz zorganizowanej na Uniwersytecie Opolskim konferencji, będą dwie publikacje zawierające wyniki naszych badań oraz rekomendacje. Ukażą się najpóźniej do grudnia tego roku. Publikacje będą dostępne dla każdego zainteresowanego użytkownika online. Zostały przygotowane w języku angielskim.

W ramach konferencji na UO odbyły się m.in. sesje plenarne, wystawa czy warsztaty, podczas których nauczyciele dzielili się dobrymi praktykami dotyczącymi zdalnego nauczania czy informacjami o wsparciu, na jakie mogli liczyć na początku pandemii ze strony organizacji pozarządowych oraz ze strony rządowej w Polsce, Czechach i na Słowacji. – Zorganizowaliśmy także szkolenie dotyczące takich dobrych praktyk, na wypadek gdyby znów zaszła konieczność nauki zdalnej – dodała dr Ewelina Konieczna.

Organizatorka konferencji podzieliła się kilkoma wnioskami z badań przeprowadzonych w ramach projektu w szkołach polskich, czeskich i słowackich. Podkreśliła, że w każdym z trzech krajów widać podobieństwa. Zarówno w Polsce, na Słowacji, jak i w Czechach, na początku nauczycielom towarzyszyły obawa, a czasem wręcz panika, związane z koniecznością przejścia na zdalny system nauczania. W przypadku wielu badanych emocje te wywołane były kwestiami związanymi np. z obsługą oprogramowania, którym do tamtego momentu się nie posługiwali.

– Nauka zdalna wywołała wśród nauczycieli różne negatywne emocje. W przeciwieństwie do uczniów, którzy w każdym z trzech badanych krajów uznali ją za świetny pomysł, czasem nawet dodatkowe ferie. Dla wielu z nich szczytem szczęścia była możliwość odbywania lekcji w łóżku, w piżamie. Ta refleksja powtarzała się w każdym kraju – relacjonowała dr Konieczna.

Podobieństwa we wszystkich trzech krajach widoczne były także w zakresie negatywów dostrzeganych przez młodych ludzi. Jedną z najczęściej wskazywanych kwestii był brak kontaktu z rówieśnikami, podkreślany szczególnie przez uczniów starszych klas. – Ten ograniczony kontakt, spowodowany wydłużającymi się lockdownami, stał się niestety przyczyną poważnych problemów w zakresie kompetencji społecznych, nawet zaburzeń psychicznych – dodała.

W Międzynarodowej Konferencji Naukowo-Metodycznej, zorganizowanej w formie hybrydowej, na Uniwersytecie Opolskim wzięło udział ok. 60 osób i około 200 osób online. Wśród uczestników byli nauczyciele ze szkół, nauczyciele akademiccy oraz studenci.