O lesie i drzewach na wystawach Bartosza Posackiego i Pauliny Ptaszyńskiej

Jeden temat, dwie wystawy i różne spojrzenia – tak można opisać multimedialne instalacje dr Pauliny Ptaszyńskiej i dr. hab. Bartosza Posackiego, prof. UO z Wydziału Sztuki Uniwersytetu Opolskiego. Ich projekty „Refugium-Arbor” i „Reforestacja” można oglądać do końca roku w Galerii Zamostek Miejskiej Biblioteki Publicznej w Opolu.

Wiodącym tematem obu wystaw jest las i rosnące w nim drzewa. Las, który nie tylko w Polsce stał się lasem gospodarczym, a więc źródłem surowca do produkcji papieru i wyrobów drzewnych. Jak podkreślają sami artyści – według danych organizacji ekologicznych co roku na świecie wycina się 10 milionów hektarów lasów, aby sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu na te surowce.

Dr hab. Bartosz Posacki, prof. UO, który jest autorem projektu „Refugium-Arbor”, postawił sobie za cel przywrócenie drzewom podmiotowości. – Próbuję zwrócić uwagę na fakt, że nie są jedynie źródłem surowca przemysłowego – podkreśla Bartosz Posacki. – Są także równoprawnymi mieszkańcami planety i naszymi towarzyszami w biologicznym istnieniu. Bytami, które postrzegać należy w kategorii istot żyjących i posiadających określone potrzeby, które możemy i powinniśmy obdarzać troską, przyjaźnią i miłością.

Instalacja dr. hab. Bartosza Posackiego prof. UO, jest wieloelementową kompozycją, której zasadniczą częścią jest struktura zapewniająca warunki do przeżycia siedmiu sadzonkom drzew najczęściej używanych do produkcji papieru. Są to: sosna, jodła, świerk, topola, osika, buk i brzoza.

Dzięki współpracy z opolskim nadleśnictwem sadzonki pozyskano z lasów gospodarczych. Gdy tylko wystawa się skończy, zostaną przekazane osobom ją odwiedzającym. Częścią instalacji są również obrazy wideo, które przedstawiające możliwą, choć niepewną przyszłość zaopiekowanych sadzonek oraz papierowe bloki ilustrujące jej alternatywną wersję, której dzięki projektowi zdołają uniknąć.

Z kolei projekt „Reforestacja” dr Pauliny Ptaszyńskiej powstał w oparciu o liczne raporty, zdjęcia satelitarne oraz dane gromadzone przez organizacje monitorujące powierzchnię leśną na świecie. To między innymi: FAO (Organizacja ds. Wyżywienia i Rolnictwa), USDA Forest Service, Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN), NASA, Europejska Agencja Kosmiczna (ESA), Global Forest Watch oraz Our World in Data. Dzięki nim naukowczynie i naukowcy mogą śledzić zmiany w pokryciu leśnym na różnych obszarach i analizować tendencje odnawiania się lasów.

W obliczu wyzwań związanych z globalnym wylesianiem i zmianami klimatycznymi, reforestacja odgrywa kluczową rolę w odbudowie zniszczonych ekosystemów. Bohaterami instalacji jest pięć gatunków drzew, które są powszechnie stosowane w projektach zalesiania na całym świecie. To pawłownia, topola, akacja, sosna i eukaliptus, które przyczyniając się do poprawy jakości gleby, zwiększenia bioróżnorodności i redukcji dwutlenku węgla.

Te niezwykłe instalacje dr Pauliny Ptaszyńskiej i dr. hab. Bartosza Posackiego, prof. UO można oglądać od 21 listopada do końca grudnia 2024 roku w Galerii Zamostek Miejskiej Biblioteki Publicznej w Opolu.