Jolanta Nocoń z Instytutu Językoznawstwa profesorem tytularnym nauk humanistycznych

Zdjęcie nagłówkowe otwierające podstronę: Jolanta Nocoń z Instytutu Językoznawstwa profesorem tytularnym nauk humanistycznych

Miło nam poinformować, że prezydent Rzeczypospolitej Polskiej postanowieniem z 28 listopada 2019 r. nadał pani Jolancie Nocoń, dyrektor Instytutu Językoznawstwa UO, tytuł profesora nauk humanistycznych.

Zainteresowania badawcze prof. Nocoń to lingwodydaktyka, stylistyka lingwistyczna, analiza dyskursu, lingwistyka tekstu.

Serdecznie gratulujemy i składamy pani profesor najserdeczniejsze życzenia dalszych sukcesów w pracy zawodowej oraz pomyślności w życiu osobistym.

***

Prof. dr hab. Jolanta Nocoń jest językoznawcą. Po ukończeniu studiów na kierunku filologia polska w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu pracowała kilka lat jako nauczyciel języka polskiego, następnie w Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli w Opolu w Sekcji Diagnozy Pedagogicznej. W Instytucie Filologii Polskiej została zatrudniona w 1991 roku. Obecnie pracuje w Instytucie Językoznawstwa.

Tytuł doktora nauk humanistycznych w dyscyplinie językoznawstwo nadała jej Rada Wydziału Filologiczno-Historycznego Uniwersytetu Opolskiego w 1996 r. Promotorem rozprawy doktorskiej, opublikowanej pt. „Polecenia i pytania w podręcznikach do nauki o języku” (Opole 1997), był prof. dr hab. Stanisław Gajda. Stopień doktora habilitowanego uzyskała na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Opolskiego w 2009 r. Za monografię habilitacyjną pt.  „Podręcznik szkolny w dyskursie dydaktycznym – tradycja i zmiana” otrzymała w 2011 r. prestiżową nagrodę naukową w dziedzinie językoznawstwa im. Kazimierza Nitscha przyznawaną przez Polską Akademię Nauk Wydział I Nauk Humanistycznych i Społecznych.

W swoim dorobku publikacyjnym ma trzy monografie autorskie i dwie zespołowe, ponad 70 artykułów i rozdziałów w monografiach, także zagranicznych, oraz redakcję ośmiu tomów zbiorowych. Zrealizowała sześć grantów badawczych – dwa indywidualne i cztery zespołowe (była kierownikiem trzech z nich), pozyskane w drodze konkursu lub przetargu.

Zainteresowania naukowe prof. Jolanty Nocoń koncentrują się wokół dwóch obszarów badawczych: stylistyki lingwistycznej oraz lingwodydaktyki. Zajmuje się badaniem dyskursu edukacyjnego, stylu i gatunków tego dyskursu. W latach 2010-2013 kierowała zespołem badawczym realizującym grant „Style współczesnego języka polskiego”, w skład którego weszli naukowcy z Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Śląskiego i Uniwersytetu Opolskiego. Efektem była monografia zespołowa „Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej” (wyd. Univeritas Kraków 2013), której była współredaktorką oraz współautorką.

Drugi obszar jej zainteresowań badawczych to lingwistyka stosowana. Opublikowała liczne artykuły poświęcone teoretycznym zagadnieniom edukacji językowo-komunikacyjnej w języku polskim jako ojczystym, przede wszystkim kształceniu kompetencji tekstotwórczej oraz rozwijaniu świadomości językowej. Są wśród nich także artykuły syntetyzujące i ujmujące w aspekcie często diachronicznym różne koncepcji lingwodydaktyczne. W kilku artykułach zaproponowała własne modele kształcenia językowo-komunikacyjnego, które stanowią Jej autorski wkład w teorię lingwodydaktyczną.

Szczególne zainteresowanie prof. Jolanty Nocoń budzi problem relacji między edukacją językowo-komunikacyjną a zmianami dokonującymi się we współczesnym świecie i ich potencjalnym wpływem na program edukacji językowej młodego pokolenia. Opublikowała na ten temat kilkanaście artykułów, a syntezę dociekań zawarła w monografii „Lingwodydaktyka na progu XXI wieku. Konteksty – koncepcje – dylematy” (Opole 2018).

W swoim dorobku ma także zainicjowanie i redagowanie interdyscyplinarnej serii wydawniczej „Język a Edukacja”, do której komitetu redakcyjnego zgodzili się wejść wybitni polscy językoznawcy, lingwodydaktycy, pedagodzy i psychologowie. Tom programowy opublikowany został w 2012 r. („Kształcenie językowe”), a następne cztery w latach 2013-2017 („Tekst edukacyjny, „Świadomość językowa”, „Wychowanie językowe”, „Uczenie o języku ojczystym w czasach ponowoczesnych”).

Dzięki publikacjom z zakresu lingwodydaktyki zyskała w kraju pozycję eksperta, co przełożyło się na udział w dwóch grantach badawczych realizowanych w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego przez Instytut Badań Edukacyjnych: „Dydaktyka literatury i języka polskiego w gimnazjum w świetle nowej podstawy region II” oraz „Diagnoza przedmaturalna z języka polskiego”. W obu przypadkach kierowała krajowymi zespołami badawczymi.

Prof. dr hab. Jolanta Nocoń od 2018 r. jest członkiem Komisji Stylistycznej Międzynarodowego Komitetu Slawistów, od 1999 r. Zespołu Dydaktycznego Rady Języka Polskiego PAN w Warszawie, od 2002 r.  Komisji do Oceny Podręczników Szkolnych PAU w Krakowie. W latach 2003-06 uczestniczyła w pracach Komisji Rozwoju i Zaburzeń Mowy Komitetu Językoznawstwa PAN w Warszawie. Była członkiem Zespołu Ekspertów Polonistycznych w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej w Warszawie, który opracował koncepcję modernizacji egzaminu maturalnego z języka polskiego od roku 2015. Powołana została także na eksperta Instytutu Badań Edukacyjnych w Warszawie  – recenzowała materiały i raporty z badań prowadzonych przez IBE. W 2011 r. na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej opracowała wraz z zespołem „Kryteria oceny podręczników szkolnych w aspekcie językowo-stylowym. Przewodnik dla rzeczoznawców wraz ze wzorami opinii” [współautorki: K. Gąsiorek, A. Hącia, K. Kłosińska, D. Krzyżyk, H. Synowiec].

Prof. Jolanta Nocoń pełniła liczne funkcje w Uniwersytecie Opolskim. W latach 1996-2002 i 2009-2012 była wicedyrektorem w Instytucie Filologii Polskiej UO, a w latach 2016-2019 dyrektorem Instytutu Polonistyki i Kulturoznawstwa UO. Przez wiele lat kierowała Zakładem Dydaktyki Języka i Literatury Polskiej, następnie Zakładem Polonistyki Stosowanej. Obecnie pełni funkcję dyrektora Instytutu Językoznawstwa.

.